Telemak Kitap niçin var?
Neden Telemak?
Ulysses'in oğlu Telemakhos'un on yıldır denizlerde kaybolmuş babasını, 'Mentor' kılığına bürünmüş Tanrıça Minerva eşliğindeki arayışı, Fénelon'un Les aventures de Télémaque'ıyla, mutlak gücün ve kötü yönetimlerin eleştirisine dönüşür. Batı edebiyatıyla ilk karşılaşmamız "Telemak"la olur. Telemak sadece Türkçe'nin değil, Rusça ve Arapça'nın da ilk çevirisi olur.
Yusuf Kamil Paşa'nın sadrazam olarak İstanbul'a gelmeden önce Mısır'da Tahtavi'nin yanında ve onun cesaretlendirmesiyle başladığı Tercüme-i Telemak çevirisi 1862'de basılır. Tanzimat nesli için Telemak bir yoldaş olur.
Güneş Kral 14. Louis'yi eleştirmek cüreti gösteren din adamı Fénelon'un, prenslerin eğitimi için yazdığı anti-mutlakiyetçi mesel Telemakhos'un Maceraları, Batı-dışı toplumlarda yolunu şaşırmış babaların hatalarını tekrar etmek istemeyen özgürlükçü neslin kendi yolunu çizmesinin alegorisi olur. 'Telemak' figüründe statükonun ötesini gören bir özgürlük şahıslaşır. Babanın, yani geçmişin, kadim otorite figürünün yittiği yerde Telemak kendi yolunu çizer.
Namık Kemal 1881'de şöyle yazacaktır:
"Tabîat-i âlemi değiştirmek elimizden gelir mi? Ahlâk-ı Alâî'den terbiye görmek, hapiste nefsi islâh etmeye, Telemak gibi hikâyetten birşey istifâde ise, bir muntazam bahçede ders okumaya benzer" [Alemin doğasını değiştirmek elimizden gelir mi? Kınalızade'nin 'Ahlâk-ı Alâî'sinden terbiye görmek, hapiste nefsi ıslah etmeye, 'Telemak' gibi bir hikayeden istifade etmekse, muntazam bir bahçede ders okumaya benzer.]*
Kemal için Telemak nefs terbiyesini hapis hayatına çevirmiş bir gelenekten, açıklığa, 'alemin doğasını' düzenlemeye geçiştir, modernliğin jestinin şahıslaşmış halidir. Cemil Meriç, "Yusuf Kâmil Paşa için Telemak bir fetihti" der: "Batı’dan hikmeti alıyordu mütercim."
Telemak Kitap kendi rotasını çizen kitaplarla, geçmişin ve şimdinin etrafımıza ördüğü duvarların, kendini kader olarak dayatan durumların ötesine işaret etmek, okura Minerva/Mentor gibi yoldaşlık etmek arzusuyla yola çıktı, çünkü dünyanın enkazından ancak 'hikmet'le çıkılır.
* "İntibah Mukaddemesi", Şark Mecmuası, 5, 1 r-a 1298.
YAYINEVİNE DAİR
Telemak Kitap, Selim Karlıtekin tarafından 2020 yılında kuruldu. Yayınevinin logosu Ömer Faruk Yıldız tarafından tasarlandı. İç tasarımı Fatih Mutlu üstlendi. Ya herrü ya merrü!
İlk kitabımızı 11 Ekim 2021'de yayımladık. Beşinci yılımız için okurlarımıza teşekkür ediyoruz. Telemak yeni yayın döneminde yeni kitaplarla yolculuğuna devam ediyor, orsa alabanda!
№ 1 ❧ RUR: Rossum’un Üniversal Robotları, Karel Çapek, çizgi romana uyarlayan ve çizen: Katerina Çupova, çeviri: Martin Alaçam ❖ Çizgi 1
№ 2 ❧ Türkiye’de Özel İsimlerin Tarihi, Doğan Gürpınar ❖ Sosyal Bilimler 1
№ 3 ❧ Kıyamet, D.H. Lawrence, önsöz: Gilles Deleuze, çeviri: Figen Dereli ❖ Serbest Radikaller 1
№ 4 ❧ Sömürgecinin Portresi, Sömürgeleştirilenin Portresi, Albert Memmi, sunuş: Fırat Mollaer, önsöz: Jean-Paul Sartre, sonsöz: Susan Gilson Miller, çeviri: Şen Süer, ❖ Serbest Radikaller 2
№ 5 ❧ Hayvanat Bahçesi: Aşkla Hiç İlgisi Olmayan Mektuplar ya da Üçüncü Héloïse, Viktor Şklovski, çeviri: Olcay Kunal ❖ Edebiyat 1
№ 6 ❧ Çakma: Çince Yapıbozum, Byung-Chul Han, çeviri: Sibel Atam, takriz: Özlem Hemiş ❖ Serbest Radikaller 3
№ 7 ❧ Solan Akdeniz, 1550-1870: Tarihsel Coğrafya Açısından Bir Yaklaşım, Faruk Tabak, önsöz: Çağlar Keyder, sonsöz: Immanuel Wallerstein, çeviri: Nurettin Elhüseyni, takriz: Şevket Pamuk, Reşat Kasaba, Emrah Safa Gürkan ❖ Tarih 1
№ 8 ❧ Şiddet Üzerine Düşünceler, Georges Sorel, sunuş: Cana Bostan, önsöz: Jacques Julliard, sonsöz: Isaiah Berlin, çeviri: Anahid Hazaryan ❖ Serbest Radikaller 4
№ 9 ❧ Manevi Otorite ve Dünyevi İktidar, René Guénon, çeviri: Birsel Uzma ❖ Serbest Radikaller 5
№ 10 ❧ Delilik, Siyaset ve Toplum: Toptaşı Bimarhanesi 1873-1927, Fatih Artvinli ❖ Tarih 2
№ 11 ❧ Tarihsel Roman, György Lukács, takriz: Orhan Pamuk ❖ Edebiyat 2
№ 12 ❧ Karakterler yahut Çağın Töreleri, Jean de La Bruyère, önsöz: Marcel Jouhandeau, sonsöz: Roland Barthes, çeviri: Bedia Kösemihal ❖ Edebiyat 3
№ 13 ❧ İki Neslin Tarihi: "1920 Moskova'sında Komünist Türkler" tefrikası ve diğer eklerle birlikte, Ahmet Cevat Emre, sunuş: Gündoğdu Ertözün ❖ Tarih 3
№ 14 ❧ Clèves Prensesi, Madame de La Fayette, önsöz: Sezen Ünlüönen, sunuş: Anatole France, sonsöz: Albert Camus ❖ Edebiyat 4
№ 15 ❧ Küstah ve Cüretkâr: Türkiye'de Doksanlı Yıllar, Doğan Gürpınar ❖ Tarih 4
№ 16 ❧ Sonsuz Öpüşme: Aşk Üzerine Kısa Dersler, Massimo Recalcati, çeviri: Yunus Çetin ❖ Psikoloji 1
№ 17 ❧ Obermann, Senancour, takdim: Selim Karlıtekin, sunuş: Sainte-Beuve, çeviri: Bedia Kösemihal ❖ Edebiyat 5
№ 18 ❧ Artvin Etimoloji Sözlüğü, Taner Artvinli ❖ Dil 1
№ 19 ❧ Heroides: Kadın Kahramanların Aşk Mektupları, Publius Ovidius Naso, sunuş ve çeviri: Nilüfer Akçay ❖ Edebiyat 6 / Ad Fontes 1
№ 20 ❧ Çarmıh Yolcusu: Bu Dünyadan Gelecek Dünyaya Bir Rüya Meseli, John Bunyan, Türkçesi: Umut Alper Ceylan ❖ Edebiyat 7
№ 21 ❧ İmparatorluk Mekke’si: Osmanlı Hicaz’ı ve Hint Okyanusunda Hac, Michael Christopher Low, çeviri: Yunus Babacan ❖ Tarih 5
№ 22 ❧ Komplolar Kitabı: Türkiye’de Komplo Teorisi Endüstrisi, Doğan Gürpınar ❖ Sosyal Bilimler 2
№ 23 ❧ Sanat ve Sanatçılar Üzerine, Sigmund Freud, çeviri: Kamuran Şipal, takriz: Özden Terbaş ❖ Psikoloji 2
№ 24 ❧ Nostalji Cumhuriyeti: Mazi Peşinde Silinen ‘Türk’ün Melankolisi, Doğan Gürpınar ❖ Sosyal Bilimler 3
№ 25 ❧ Muhtaç Olduğumuz Lisan İnkılabı, Ahmet Cevat Emre, çeviriyazı: Evşen Yıldız ❖ Dil 2
№ 26 ❧ Atatürk’ün İnkılap Hedefi ve Tarih Tezi, Ahmet Cevat Emre ❖ Dil 3
№ 27 ❧ Klasik Amerikan Edebiyatı Üstüne İncelemeler, D.H. Lawrence, çeviri: Nebile Direkçigil ❖ Edebiyat 8
№ 28 ❧ Napolyon’un Peşinde Bir Osmanlı: Seyyid Mehmed Emin Vahîd Efendi ve Fransa Sefâretnamesi, çeviriyazı ve sunuş: Erol Çağlar ❖ Tarih 6
№ 29 ❧ Ölen Adam Vadisi, Charles Nodier, çeviri: Yusuf Tavat ❖ Edebiyat 9
№ 30 ❧ Cumhurdan Cumhuriyete: Osmanlı Düşüncesinde Saltanat ve Muhalifleri, Alp Eren Topal ❖ Kelime-Kavram 1
№ 31 ❧ Böyle Görsün Görmek İsteyen: Şiirler ve Denemeler, Sándor Csoóri, derleyen Júlia Balogh, çeviri: Barış Yılmaz ❖ Serbest Radikaller 6
№ 32 ❧ İstanbul’da Bir Sene, Mehmed Tevfik, çeviriyazı ve sunuş: Nuri Akbayar, sonsöz: Selim Karlıtekin ❖ Dil 4
№ 33 ❧ Orta Asya: İmparatorluk Fetihlerinden Günümüze Yeni Bir Tarih, Adeeb Khalid, çeviri: İsmail Hakkı Yılmaz ❖ Tarih 7
№ 34 ❧ Michael Kohlhaas, Heinrich von Kleist, sunuş: Selbin Yılmaz, çeviri: Necip Üçok ❖ Edebiyat 10
№ 35 ❧ Effi Briest, Theodor Fontane, sunuş: Amos Oz, sonsöz: Evrim Kaya, çeviri: Nijad Akipek ❖ Edebiyat 11
№ 36 ❧ Değişen Dünya, Muzaffer Şerif Başoğlu, sunuş: Sertan Batur ❖ Psikoloji 3
№ 37 ❧ Brigitta, Adalbert Stifter, sunuş: Ilsa Barea, sonsöz: Metin Toprak, çeviri: Nijad Akipek ❖ Edebiyat 12
№ 38 ❧ Form ve Olay: Yunan Dünyasının Anlamlandırılması İçin İlkeler, Carlo Diano ❖ Serbest Radikaller 7
№ 39 ❧ Aşk Hayatında Affetmeye Övgü, Massimo Recalcati ❖ Psikoloji 4
№ 40 ❧ Olağanüstü Olaylar ve Aralarındaki Farklar: Mucize, Keramet, Sihir, Bakıllanî, sunuş ve çeviri: Adil Bebek ❖ Kelime-Kavram 2
№ 41 ❧ Tarlakuşu, Dezső Kosztolányi, sunuş: Péter Esterházy, çeviri: Erdal Şalikoğlu ❖ Edebiyat 13
№ 42 ❧ Eğri Yıldızları, Géza Gárdonyi, sunuş: Pál Fodor & Tünde Császtvay, çeviri: Erdal Şalikoğlu ❖ Edebiyat 14
№ 43 ❧ Günebakan, Gyula Krúdy, sunuş: John Lukacs, çeviri: Sevgi Demir ❖ Edebiyat 15
№ 44 ❧ Görünmez Kentler’i Okumak: Sınırlı Mekânda Sınırsız İmkânlar, derleyen: Abdullah Başaran ❖ Edebiyat 16
№ 45 ❧ Zürih Hikâyeleri, Gottfried Keller, sunuş: Max Frisch, sonsöz: Walter Benjamin, çeviri: Necip Üçok ❖ Edebiyat 17
№ 46 ❧ Paris Tablosu, Louis-Sébastien Mercier, sunuş: Jeffry Kaplow, çeviri: Aysen Altınel ❖ Edebiyat 18
№ 47 ❧ Babamın Hayatı, Restif de la Bretonne, sunuş: Robert M. Schwartz, çeviri: Baha Öngel, takriz: Erkan Irmak ❖ Edebiyat 19
№ 48 ❧ Irk Psikolojisi, Muzaffer Şerif Başoğlu, sunuş: Sertan Batur ❖ Psikoloji 5
№ 49 ❧ Çifte Yaşam, Karolina Pavlova, çeviri: Lâmia Pekzeren ❖ Edebiyat 20
№ 50 ❧ Gerici Düşünce Üzerine Deneme, Emil Cioran, sunuş ve çeviri: Selim Karlıtekin ❖ Kelime-Kavram 3
№ 51 ❧ Zincirli Hürriyet Diyarında: Türkiye’de Liberalizmin Mazisi ve İmkânları, Doğan Gürpınar ❖ Tarih 8
№ 52 ❧ Ölümün Toplumsal Yaşamı, Robert Hertz, sunuş: Zeynep Sayın, çeviri: Selim Karlıtekin ❖ Sosyal Bilimler 4
№ 53 ❧ İki Dost: Namık Kemal ve Ziya Paşa, Süleyman Nazif, sunuş: Alp Eren Topal, çeviriyazı: Erol Çağlar ❖ Tarih 9
№ 54 ❧ Estetik Bilinçdışı, Jacques Rancière, çeviri: Selim Karlıtekin, takriz: Emre Şan ❖ Serbest Radikaller 8
№ 55 ❧ Phaidon: Ruh Üzerine, Platon, sunuş ve çeviri: Nazile Kalaycı ❖ Ad Fontes 2